Βιτάλη Ελένη

Η Ελένη (Λαβίδα) Βιτάλη, θεωρείται από τις σημαντικότερες τραγουδίστριες της τελευταίας 20ετίας. Γεννήθηκε στην Αθήνα μέσα σε μουσική οικογένεια και μεγάλωσε ταξιδεύοντας από παιδί σε όλη την επικράτεια. Ο πατέρας της Γ. Λαβίδας έπαιζε σαντούρι και η μητέρα της Λ. Καραγεωργίου ήταν τραγουδίστρια σε πανηγύρια. Έτσι, από μικρή μπαίνει και η ίδια στο χώρο των πανηγηριών, παρέα με τσιγγάνους μουσικούς και δημοτικούς οργανοπαίκτες. Αξιοσημείωτο στοιχείο είναι ότι ήδη από τις αρχές του 1960 το μπουζούκι, είχε αρχίσει να διαδέχεται το σαντούρι.

Συνέπεια αυτών είναι η πολυσχιδής μουσική προσωπικότητα που είχε όταν αποφάσισε να λάβει μέρος στο φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης (με το τραγούδι Χωρίς δεκάρα) και να μπει στο χώρο της δισκογραφίας. Κάνει την πρώτη δισκογραφική της εμφάνιση το 1973, στο πλευρό της Σωτηρίας Μπέλλου ( «Δεν περισσεύει υπομονή» Α. Κουνάδη-Β. Γκούφα) , και με το «΄Αι γαρούφαλό μου» ως καθοριστικό στοιχείο στην ταυτότητά της, (και την παράλληλη συμμετοχή στο Φεστιβάλ με τον «Μανωλιό») , γίνεται αμέσως γνωστή. Με το ξεκίνημά της η Βιτάλη φανερώνει το βασικό χαρακτηριστικό, που θα καθορίσει, εξ αρχής, την πορεία της : την συνύπαρξη εντός της, δύο κόσμων, συμπληρωματικών αλλά και συχνά αντιφατικών. Χαρακτηριστική είναι η μεγάλη έκταση της φωνής αλλά και η χροιά της.
Αρχές του 1980, οργώνει το λαϊκό τραγούδι συνεργαζόμενη με τούς καλύτερους του είδους (Χρήστος Νικολόπουλος, Τ. Σούκας κ. ά) . Ταυτόχρονα συμμετέχει σε δουλειές έντεχνων συνθετών (Σταμάτης Σπανουδάκης, Ν. Μαυρουδής, Διονύσης Σαββόπουλος, Γ. Ανδρέου, Σταμάτης Κραουνάκης, Γ. Σταυριανός, Νίκος Πορτοκάλογλου κ. ά) , ηχογραφεί επανεκτελέσεις ρεμπέτικων, παλιών λαϊκών και δημοτικών, φανερώνοντας έτσι την «αρχαία καταγωγή» του σύγχρονου τραγουδιού. Το 1979 ηχογραφεί το «Απέναντι Μπαλκόνι», μπαίνοντας σε μια περίοδο ωριμότητας, που εν έτη 2000, με το άλμπουμ «Προσκήνιο» ανακεφαλαιώνεται.